Delfzijl - Dollard - Groningen september 2023

Varen in Groningen….
In Groningen willen ze graag meer toerisme en het is er ook mooi. We zijn de Dollard opgevaren vanuit Delfzijl en dat zag er fantastisch uit. Het waait matig als we Delfzijl uitvaren, maar zodra we de hoek naar de Dollard gepasseerd zijn trekt de wind aan van 10/12 knopen richting 20/22 knopen. Met de genua op en stroom mee gaan we 7 knopen richting het geultje Nieuwe Statenzijl. De wind tegen stroom maakt zijn gebruikelijke nare golfslag en we moeten oppassen niet weggezet te worden naast het geultje. Steeds dichter bij land zakt de golfslag in en ook de wind wordt wat rustiger. Twee meter van land varen, zoals je daar doet als je de boeitjes volgt, blijft griezelig, maar we gaan er vanuit dat ze goed liggen en houden de dieptemeter goed in de gaten. Het kronkelt nog wat voor je de sluis invaart, er staat water genoeg. We hebben de sluismeester gebeld en kunnen meteen naar binnen varen. Het blijft een machtig hoge deur bij de ingang. Dan vaar je de sluis bij Nieuwe Statenzijl weer uit na het schutten en kan je meteen na de sluis overnachten. Geen voorzieningen maar wel een heerlijk koffie met taart kioskje met hele aardige bediening. En meteen bij de brugwachter de "gouden" sleutel gehaald tegen borg om de bruggen in Groningen zelf te kunnen bedienen.

 

We weten dat varen via het Winschoterdiep naar de stad Groningen wat uitdagingen kent. De eerste is de kleine spoorbrug voor Bad Nieuweschans: niet te dichtbij komen want de brug draait naar je toe. Vervolgens komt er weer een brug die door dezelfde brugwachter bediend wordt, dus even geduld totdat hij de spoorbrug weer dicht en afgesloten heeft, fiets gepakt, naar de volgende brug fietst en daar de bediening gaat doen. Allemaal heel vriendelijk en snel geregeld. Ook de derde, houten voetgangers/fietsbrug wordt door hen bediend, maar we willen daar overnachten en de steiger is voor dat derde brugje aan het bos. Schitterende ligplaats. De brug na het houten geval is van de provincie en moet je 24 uur van te voren, op werkdagen tot 17 uur, aanvragen voor opening. En die is niet op zondag. Dus vragen we die aan voor maandag. En dus ook weer aan de brugwachter van het houten brugje. Maandag rond half tien graag, de provincie brug staat voor 10 uur gepland.
Maandagochtend zorgen we dat we op tijd weg kunnen varen, dat is ook wel nodig, want de brugwachter die komt om kwart over negen al. Dat wordt even wat langer wachten tussen de bruggen die 100 meter uit elkaar liggen.
De man gooit de bomen dicht en begint met de hand de brug te draaien. 10 minuten later draait hij nog en staat de brug nog altijd niet helemaal omhoog. Dus toch half tien voor de doorvaart plaats kan vinden en daarna kijk ik hoe hij nog weer een minuut of 10 de zwengel bedient om de brug dicht te krijgen. Het kost hem duidelijk moeite, afwisselend draaien met rechterarm en links. Misschien is het goed dat er hier niet veel bootjes doorvaren die brugopeningen nodig hebben. Hij zou geen armen meer over hebben.
We liggen inmiddels voor de volgende brug te wachten en na een kwartier komt ook daar beweging. Drie mannen arriveren van de provincie Groningen. Er kriebelt al iets, 3 mannen nodig voor 1 brug?
Ik noem ze even het zwarte mannetje, oranje mannetje en gele mannetje, want alledrie zijn in 1 van die kleuren gekleed, hoewel het zwarte mannetje misschien wel donkerblauw is, maar dat krijg ik niet duidelijk.
Het oranje mannetje komt onder de brug door, waar een looppad is, naar onze zijde. De gele blijft zo te zien op de brug en de zwarte klimt in het brugwachterstorentje en zet de lichten op enkel rood. Mooi, het gaat vlot denken we.
Het oranje mannetje klimt het talud op naar de slagboom. Na enige tijd zien we hem een sjorband eraf halen en het lijkt erop dat die ook weer ergens aan vast moet wat niet helemaal lukt. Verder kijkend zien we ook bij de slagboom aan stuurboordkant een sjorband zitten. Uh…als ze dat bij alle bomen hebben is hij nog wel even bezig denken we. Na een minuut of vijf lijkt hij klaar te zijn en klautert het talud weer af, verdwijnt onder de brug, en blijft verdwenen. Ondertussen zijn zwarte man en gele man  onder het torentje in discussie en gele man lijkt ook te verdwijnen. Na enige tijd doemt hij op met de oranje man, nu gaan ze met zijn drieën in overleg. Ook daar gaan weer enkele minuten overheen en dan gaat zwarte man naar boven. Triiiinngg, het sein dat de slagbomen dichtgaan, het licht gaat op rood/groen en wij zijn happy, het is 10.08. De bomen gaan dicht. En weer open. Het licht weer op rood. Het verkeer rijdt weer door. En wij liggen nog altijd tussen twee bruggen, waar de brugwachter van het houten brugje nog altijd geïnteresseerd over de leuning hangt. Nog steeds aan het uitpuffen denk ik.
Dan komt zwarte man onder de brug door naar het hoekje van het looppad. Het lijkt alsof hij ons iets wil zeggen dus varen we langzaam op het hoekje af. Hij vertelt dat er problemen zijn met de bomen, maar dat gelukkig de monteur er is (gele mannetje?) en hij verwacht dat de problemen over niet al te lange tijd opgelost zijn. We mogen aanleggen aan het remmingwerk (kunstwerk wordt dat ook wel genoemd) tot de brug gaat draaien. Zodra die opengaat mogen we doorvaren.
Het duurt niet eens zolang, een minuut of tien en dan ineens gaat de brug omhoog en geven wij gas.
Mooi, kunnen we toch nog door naar Groningen stad, maar eerst even boodschapje doen en rondkijken in Winschoten. 

 

Daarna komt er een brug die je zelf moet bedienen. Sam is nu de brugwachter en de Ellya vaart netjes door de brug om haar daarna weer van de andere steiger mee te nemen. Dan komt er een zelfbedieningssluis. Die is dicht, dus eerst drukken op de knop, deuren gaan open en daarna trekken aan het koortje. 

 

 

 

Voor Winschoten moet je door de spoorbrug. Die werd snel bediend maar we hoorden er een mooi verhaal over. De mensen die daar de bediening doen zitten daar vaak lange tijd, hebben hun natje en droogje er bij en nodigen ook wel eens een bekende plezierboot vaarder uit voor een drankje. En vertelden die dat ze een keer een Duits jacht voor de brug hadden liggen waarvan de man erg lelijk deed tegen zijn vrouw. Toen hij om een opening verzocht hebben ze hem te verstaan gegeven dat hij eerst vriendelijker tegen zijn vrouw moest doen en excuus aan moest bieden en dat ze anders geen brugopening deden. De man vertikte dat en drie dagen laten ging hij toch maar overstag. Waarna de brug weer openging.
Wij waren er in elk geval in een paar minuten doorheen, dus was Cees heel aardig geweest tegen mij :-)
 

Winschoten was leuk, even rondgelopen, boodschapje gedaan en we lagen prima, dus bleven we een nachtje liggen. Morgen door naar Groningen stad bedachten we. Want de Gideonbrug hoef je niet meer aan te vragen en de rest zijn stadsbruggen.
Tsja, dus lagen we een uurtje na vertrek voor een brug te wachten waar men aan het werk was. Kon maximaal een uur duren, dus duurde het anderhalf uur. Om half een ging het werkschip aan de kant, de brug open en wij konden weer door.

 

Een paar bruggen verder werd ons gevraagd waar we heen gingen en of die mast wel plat kon. ????? Nee dat gaat niet lukken, we hoeven toch de Gideon brug niet meer aan te vragen? Nee, dat niet, maar wel de brug er na: 24 uur van te voren blah blah blah.
Wij kijken op internet en de info is heel vreemd: vanaf eind augustus tot nader bericht alleen van 12 tot 12 bediening maar wel 24 uur van te voren aanvragen. Per mail notabene. Je zult dat maar niet bij de hand hebben!
Afijn, het is twee uur in de middag, dus dat wordt een plaatsje zoeken, de oude sluiswand dan maar weer, daar hebben we vorige keer ook een nacht extra gewacht. Alleen hebben we zo goed als geen stroom meer en ook geen water. Maar de bevestiging voor de opening de volgende dag om twaalf uur is snel binnen en dat zingen we nog wel uit.
De volgende dag dus geen haast, het is hooguit een uurtje naar de betreffende brug. En dan gaat om half tien mijn telefoon: provincie Groningen, er komt vandaag geen brugopening want de aannemer heeft gezegd dat het geen 24 uur van te voren aangevraagd is, maar 22 uur!!!
Perplex zijn we en ik sputter wat tegen, nog weer een dag extra zonder water en stroom, kan dat nou niet anders, We hadden al bevestiging dat hij wel zou draaien.
Ze gaan het navragen en na enige tijd bellen ze terug: we mogen aan een loswal van de provincie liggen net na de brug en daar stroom tappen. Normaal krijg je dan een proces verbaal aan je broek maar nu mag het. En morgen komt er een inspectie boot met een groot zeeschip rond 10 uur langs en daar gaan de bruggen voor open en dan mogen we mee.
Of we er gebruik van willen maken. Ja  graag, want zonder stroom valt ons fornuis niet te starten en de zon laat het iets afweten dus te weinig lading. Ter plekke vinden we ook nog een wateraansluiting en gooien meteen de watertanks weer vol, dat was 16 dagen geleden rekenden we uit. Met een keer of zes douchen en twee keer wasmachine draaien zijn we best zuinig geweest.
Morgen dan maar door naar Groningen stad.
En nu kan de oven aan en lekker brood bakken wat vanmorgen dus niet lukte. En een was draaien. De dag gaat altijd zo weer voorbij.

Maar hoe mooi het ook is, dit is de 2e keer dat we bijna een week doen over het stukje Nieuwe Statenzijl tot Groningen stad. En dan ben je de stad nog niet door. De normale doorvaart is Delfzijl-Groningen stad, maar de Driebondsbrug wordt niet vaker dan 1 x per week op vrijdagochtend bediend of je moet geluk hebben dat je met een vrachtvaarder mee kan liften. Tot die tijd dan dobberen in het kanaal vonden we geen optie.
En de route via Winschoten is dus niet veel beter of je moet overmatig veel tijd hebben en willen genieten van de rustige aanlegplaatsjes. 

 En ja hoor, vanmorgen netjes om 9.45 zien wij iets heel groots aankomen. Alle trossen los en meteen er achteraan. Op de marifoon horen we dat er openingen voor speciaal transport wordt gevraagd en voor het zeilschip wat er achteraan vaart! Netjes geregeld. En zo kom je dus toch nog in Groningen-stad aan.

 

Helgoland - Eider - Greetsiel - Delfzijl september 2023

 Helgoland - Eider - Greetsiel - Delfzijl


Eerst even tanken, zonder btw is dat best interessant, ook met maar slechts zo’n 200 liters. We varen de haven uit en buiten staan best wel golven. Dan om naar de andere haven waar het tankstation is. De Engelsen die naast ons lagen, liggen nog steeds te wachten en draaien rondje want een groot jacht is aan het tanken, denk slordige 1000 liters…… ff wachten……..
Dan gaat het jacht weg, de Engelsen in hoek en wij ervoor. Inderdaad 200 liter is prima, niet tot de rand vol. En we zijn een zeilboot hé. ;-)

Betalen en wegvaren is het devies. Grootzeil meteen buiten de haven gezet (blijft lastig in de golfslag om de zeillatten voorbij de lazyjacks te krijgen) en op richting de Eider. Eerste stuk best wel onrustig. Daarna beter te doen, maar zeer hard aan de wind, dus motorzeilen, ook omdat we met het tij rekening moeten houden: de Eider is gedeeltelijk een getijdenrivier. En de aanloop heeft ook nog een zandbank ervoor liggen. Goed timen en geen harde wind hebben is heel belangrijk. Het gaat prima. Het is heel mooi varen tussen de zandbanken links en rechts. In de laatste bocht roep ik de sluis van het Eidersprerrwerk op. Meteen antwoord: we gaan direct op groen voor U Herr. Dat is mooi, en als we aankomen staat de sluis open, de brug omhoog en de lichten op groen. Even vastmaken en dan kunnen we ook meteen verder. 

 

We varen rustig verder tot Tönning,  zien zelfs zeehonden op de kant liggen. Bij de haveningang dwarsstroom op de invaart en goed rechts houden want links is erg ondiep volgens de gids. Ook staat er een bord op de kant met deze info! We komen er goed in en varen door tot we het einde zien en hebben geluk, er is plaats aan de drijfsteiger. Prima plekje, vastmaken en het dorp verkennen. Meteen paar boodschappen doen. Want verderop is er pas bij Söderstapel weer een supermarkt. We blijven een nachtje extra liggen. Even lekker rust, geen golven, piepen en kraken, buren die over het dek lopen. Gewoon lekker doorslapen. Zijn we even best wel aan toe.
Snurk, snurk, snurk……..

De bruggen hier hebben geen VHF, wel een telefoonnummer. De volgende brug is direct na de havenuitgang, dus die bel ik op terwijl wij nog in de haven liggen en vraag hoe het werkt als wij er zo aankomen. Oh, dan zie ik U verschijnen en ga meteen open voor U. Dat is mooi om te horen. En blijkt bij alle bruggen en sluizen zo te functioneren. Echt fantastisch. En ja hoor, we draaien de Eider op en de brug lichten geven aan dat ze er klaar voor zijn. Slagbomen gaan dicht, brug open en wij kunnen zo doorvaren. Top! Helaas erg weinig wind, genua bij en beetje motor. Maar wel heel mooi hier om er met 3 knoopjes doorheen te varen. Zien zelfs een zeearend op het land zitten! Lekker genieten zo. De spoorbrug bel ik om te vragen of ze over 20 minuten eventueel  een  opening hebben, dat wordt 11.42 dan, eerst moet er nog een trein door. O.k. ook goed. Met 2 knopen stroom op de kont is het lekker als je niet voor de brug hoeft te wachten en mede door de plotter kun je het aardig timen. Maar, geen trein om 11.42. Geen belletje terug dus ik bel om 11.50 en vraag naar onze toegezegde opening? Entschuldige, Zug hat 6 minuten Verspätung.  Duidelijk, daar kan geen planning tegenop. Trein passeert en even later gaat de draaibrug draaien. Het lijkt wel slow motion, zooooo langzaam heb ik ze nog niet ontmoet. Maar we kunnen weer verder.  

 

 Daar de volgende jachthaven een beetje klein is, heb ik voor de zekerheid gebeld of er plek is. Geen probleem, ook niet onze maat van 14 x 4.50 . We gaan door de sluis en varen eerst de haveningang voorbij. Niet gezien,  door bomen verstopte ingang. We draaien om en vinden het “gat” , paar overhangende bomen krijgen contact met de zalingen, een paar extra bladeren landen aan dek en dan zijn we in de haven. Maar……..de boxen lijken te klein, alleen voor op de kop is er evt. Een plek tussen twee oude verrotte palen. Het is zowat windstil, dus ja, we gaan ervoor. Puntje tegen de kopsteiger, achterkant bakboord tegen de paal. We maken vast en zetten een extra lijn op de Bavaria die in de box ernaast ligt. Op zich prima plaatsje. Dit stadje (Friedrichstadt) wordt ook wel het “Hollanderdorp” genoemd omdat het gebouwd is door gevluchte Hollanders. En inderdaad, het is net Elburg. Klein, Hollands, gemoedelijk. Maar als ik in de “Hollandsche shop/cafe” naar bitterballen vraag begrijpen ze me niet; dat is nou best wel heel erg jammer!!!!! 

We houden het bij ijs en daarna een biertje voordat we terug gaan naar de boot. Daar blijkt dat we prima liggen en het havengeld slechts 15 euro bedraagt. Kijk, daar kunnen we mee leven. ’s Avonds nog een klein testrondje met de bijboot gedaan. Bevalt prima .
De volgende dag weer de sluis door en door die “Klappbrücke”. Na de sluis heet het de gereguleerde Eider, geen getijde meer, maar we zien een afgebroken staak over het hoofd en de dieptemeter loopt terug naar 1.00m. Hé? Ik sla meteen vol achteruit en ga stukje terug. Sam zegt wat doe jij nou? Ik zeg iets klopt hier niet. Blijkt een afgebroken staat vervangen te zijn door een bezemsteel. O.K. dus die links laten liggen en verderop de bocht door. Dit is dus de juiste route . Pfftttttt, surprises; never a dull moment. 

Onderweg passeren we meerdere kleine havens, maar alleen geschikt voor motorbootjes. We denken erover om gewoon voor anker te gaan liggen als we Söderstapel naderen en zien dat daar de gastensteiger vrij is en groot genoeg voor ons. Een klein motorbootje gaat een stukje terug en neemt ons lijntje aan. De buurman is wat ouder en later in gesprek blijkt dat hij 90 is, bij van de Stadt bootbouwer gewerkt heeft, alleen is, nog steeds graag vaart en nu een rondje Hamburg, Eider, Hamburg doet. Mooi om te horen en zien.
We gaan het dorp in, lopen een rondje om de kerk en doen boodschappen in de supermarkt.
De volgende ochtend om 8 uur gaat onze buurman er reeds vandoor, ja eind lange Strecke heute! Also, gute Fahrt.
Wij gaan richting einde Eider. Net na de brug is nog een mooie jachthaven, we meren af en besluiten morgen het NOK op te gaan. Bakboord of stuurboord uit?
Denemarken lokt zeer. Maar het weer is de komende dagen ook heel gunstig om de Elbe af te zakken. We hebben reeds een mooie tocht via Helgoland en Eider gehad en besluiten dat we richting Nederland gaan, maar heel rustig aan doen. 

Om 7 uur nevels over het water, heel mooi gezicht. Het is nog slechts 3 km varen, we naderen de laatste sluis. De lichten staan reeds op groen en een echte sluiswachter, heerlijk. Ik kom in gesprek en zeg hoe mooi ik de sluis vind met de oude tandwielen en zo. En zegt de sluiswachter dat ze gelukkig hier niet konden automatiseren omdat hier nog geen glasvezel ligt. Houden zo vinden zowel de sluiswachter als wij ook. Na betaling van 18 euro voor die Teilstrecke, varen wij naar Brunsbüttel. 

 

Weinig bijzonders te melden. Geen gigagrote zeeschepen, wel een paar grotere. En aan het eind halen we een paar jachten in waarvan een op sleeptouw.  Als ik op vhf13 de sluis oproep krijg ik te horen dat er 55 minuten wachttijd is. Ja, geen uur, maar 55 minuten, dat is Deutsche Grundlichkeit ten top.
Als er dan uit de middelste sluis een groot zeeschip uitvaart, en er geen schip is om in te varen, roep ik de sluis op en vraag of wij er dan niet in kunnen? Ja hoor, U kunt opvaren. Dat is mooi, ik vaar naar de middelste sluis, de lichten staan nog op rood, maar ga ervan uit dat die zo wel op groen(wit) zullen gaan. De sluismeester heeft immers zijn ok gegeven. Dan brult hij door de marifoon: Anhalten und umdrehen Sie dürfen hier nicht reinfahren!!!! Ik antwoord dat hij mij net zelf de opdracht gegeven heeft. Nein, nicht diese sluis, die kleine sluis! Op de sluismuur ook direct een mannetje met zwaaiende armen dat ik moet omdraaien. O.K. Dan niet, en voor de rode lichten daarin ik om en vaar naar de jachtensluis. Wat bleek : daar gingen de lichten net op invaren toen ik naar de middelste sluis voer, maar kon dat ook niet zien en de sluismeester heeft niet gezegd dat de jachtensluis  meteen openging ipv. een uur later. Klein communicatie probleempje dus. We varen als eerste de sluis in, Sam moet op de drijvende vlonders afstappen, altijd super lastig, En we maken aan de bolders op de muur vast en helpen daarna de boot die gesleept wordt af te meren.
Ik heb nog gebeld met de buiten haven (Alte haven) of er plaats is, die zou er zijn, maar daar we zo vroeg zijn besluiten we toch naar Cuxhaven door te varen. Weliswaar met wat stroom tegen, maar dan bij Cux niet de giga dwarsstroom. Gaat prima,  de beruchte muur laten we stuurboord liggen en de ingang blijkt best ruim te zijn, achterin is plaats voor grotere jachten, maar helaas, er hangt een bezet bordje. Dan maar aan de eindsteiger. Bij de havenmeester aangekomen blijkt dat hij dit te krap vindt voor het grote jacht wat nog binnenkomen moet en moeten wij omvaren naar E14. Als wij op de steiger naar de boot terug lopen, komt hij ons achterop gefietst en zegt dat we ook gewoon op de gehandicapte plek mogen liggen. Supergoed, een paar meter achteruit, om de vingerpier en we liggen. Tijd om af te rekenen (38€) en steigerbier. Dat sluiten we deze keer zelfs af met Galowayworst en Pommes. Want morgen is het extra vroeg op: 3.30 uur
3 uur op, stikke donker, maar het tij roept. Snelle thee en koffie. Alles aangezet en gaan. De haven is goed verlicht, maar het is nieuwe maan en buiten is het echt stikdonker. Daarvoor een schitterende sterrenhemel. De boeien zijn goed te zien en de plotter is een heel mooi extra hulpmiddel. Vooral als er lichten zijn die je niet kunt definiëren. Blijken het bv. de toplichten van de zeeschepen te zijn. Nog ver weg, maar lijken heel dichtbij. En het Überwachungsschiff, buiten de geul, dus waar wij varen, met alle normale lichten ook aan. Heel verwarrend en verblindend.. Om 6 uur begint het te schemeren en om 7 uur is de  echte zonsopkomst. Die komt ook als een schijf omhoog, blijft heel mooi gezicht. We zetten zeilen bij en op groot en genua stuiven wij de Elbe af. Heerlijk, motor uit en gaan. Op de de Jade en Weser hebben wij geen last van vrachtschepen en kunnen zonder problemen passeren. Wat nu? Aan een kant is het mooi geweest en lokt Wangerooge, aan de andere kant zeilt het lekker door en is er morgen weinig wind. We gaan toch voor Wangerooge, zeilen naar beneden en Sam rekent nog een keer de diepte van de geul na. We zijn een uur te vroeg het wordt erg krap. Ik heb gister de gennaker al aangeslagen en spontaan besluiten wij verder te gaan. Gennaker uit, geen golven en met bft 2-3, zonnetje erbij,  gaan we het eerste stuk tegen stroom zo’n 3 knoopjes. Relaxster kan zowat niet. Dan krijgen we stroom mee, snelheid loopt op tot 6 knopen en we varen door tot Norderney. 

Bij het Doventief rollen we de gennaker weer in, want tegen zon is het moeilijk de boeien te vinden. Het gaat prima, en we vinden zelfs nog een mooi vrij plekje aan de andere kant van haven met Zweedse buren. Einde van een schitterend zeildagje. En de buren komen ’s avonds nog even op bezoek. Gezellig en zeker voor hun informatief want ze willen via de staande mastenroute verder zuid varen. Een paar lekkere verwaaidagen met fietstocht naar de vuurtoren, lepelaarkolonie, Griek en ijscafe………….

 

Als de wind echt is gaan liggen varen we om 12.30 naar de sluis. Eerst komt er een kotter naar binnen, dan kunnen wij naar buiten. Het eerste wantij het Ley is vanaf 13.55 voor ons diep genoeg. Perfecte timing en kort na de sluis kunnen wij bakboord uit de prikken volgen. Dan door naar het Oosterom. Donkere luchten om ons heen. De boeien moet je af en toe goed zoeken want die liggen best wel ver uit elkaar. Laatste stuk is over de droogvallende plaat, maar hier staat nu sowieso genoeg water. Dan zitten we in een nevengeul van de Eems. De Fremantle Highway (uitgebrande schip noord van de eilanden) wordt net uit de Eemshaven gesleept, wij gaan richting Delfzijl, 6 knoopjes COG. We blijven net buiten de hoofdgeul varen, net zoals een paar vissers. Net als we willen oversteken zie een streep op de plotter verschijnen en de AIS zegt ruim 30 knopen snelheid. DE snelle veerboot naar Borkum komt eraan, ff wachten. Als die voorbij is, zie ik de Küstenwache in de verte aankomen, eerst maar even naar de overkant. Maar ze varen voorbij, weer geen controle, wel zo fijn want de echte bui begint nu ! De stroom is ondertussen beetje tegen, dus gaan we toch Delfzijl in. Altijd weer een lang stuk naar de haven. De lange steiger is ligt vol, dus dan maar op het kopstuk, steken een beetje uit en voor de zekerheid zetten we de oranje bal erop. Sam heeft ondertussen reeds het eten klaar. Welkom back to Holland!